(Uitsnede foto RTVNoord)
Op 7 juni was het zoveelste Kamerdebat over gaswinning en Groningen. En weer zat de tribune vol “boze” Groningers. Alle uiterlijke kenmerken van protest moesten bij de poortjes achtergelaten worden: een enorme stapel groene GBB-petjes, T-shirts met een fakkel en een paar spandoeken. De Kamervoorzitter maande de tribune tot stilte en als makke schapen mochten we de vertoning gadeslaan. Emoties? Inslikken! Daar zijn we in Groningen toch goed in? Desondanks ontsnapte soms een hoonlach of een lelijk woord.
Op de agenda stond het besluit van Wiebes om de gaswinning uiterlijk in 2030 terug te brengen naar nul. Een besluit waar Wiebes in Groningen de handen voor elkaar kreeg. Na minister Kamp eindelijk een minister die iets voor Groningen deed…, totdat het bestuurlijk overleg tussen de minister de provincie en de gemeenten klapte, omdat ze het niet eens konden worden over de versterking van de tweede batch. Een groep van 1588 woningen waarvan bekend is dat ze versterkt of gesloopt moeten worden volgens de huidige norm. Gemeenten, provincie, maatschappelijke organisaties en de NCG Hans Alders willen de versterking doorzetten. De minister wil wachten tot de zomer, wanneer het advies van de Mijnraad bekend is over de aardbevingsdreiging nu de gaskraan dicht zal gaan. Overleg geklapt, minister Wiebes besluit eenzijdig tot uitstel, Hans Alders stapt op, heibel in de regio.
Afspraak = afspraak?
Is een maand uitstel dan zo’n heikel punt? Ja, volgens de GBB, de gemeenten en de provincie wel. Want het blijft niet bij een maand. Als de risico-inschatting gelijk blijft kun je uiteraard meteen op 1 juli de draad weer oppakken. Maar wat als het dreigingsniveau omlaag zal gaan volgens de Mijnraad? Dan is de conclusie dat er minder versterkt en gesloopt moet worden. Maar wat moet er dan nog wel gebeuren? Volgens welke norm? Moeten de maatregelen dan niet herberekend worden? Allemaal vragen die beantwoord moeten worden, met als gevolg meer onderzoek, meer rekenwerk en meer uitstel. Wellicht wel een of twee jaar. Kortom, nog een lange periode van onzekerheid voor mensen die al jaren in onzekerheid leven. Mensen die nu eindelijk een oplossing was beloofd. En hoewel het vooruitzicht dat je je huis uit moet, dat het misschien gesloopt moet worden, moeilijk is, je hebt eindelijk weer een perspectief en kunt weer plannen maken. Die belofte verbreken is dodelijk voor het vertrouwen; vertrouwen dat al zo broos is in deze regio. Dat is het heikele punt.
Voorspelbaar verloop en resultaat
Het debat ging helemaal niet meer over het gasbesluit van Wiebes. In plaats van lof oogstte hij felle kritiek van de oppositie. Met zijn besluit tot uitstel van versterking liep Wiebes zijn finest hour mis. Voor het overige verliep het debat voorspelbaar. De oppositie vuurde vragen en kritiek af. Verbroken beloftes, de constatering dat de NAM nog steeds aan tafel zit, zoals bleek uit een uitgelekt overlegverslag. De coalitiepartners vielen de oppositie aan, leidden de aandacht van het onderwerp af of vroegen de minister om dan toch maar zo snel mogelijk na 1 juli weer verder te gaan. Wiebes beantwoordde alle kritische vragen met een omhaal van woorden, waarvan de slotsom telkens was: Ik had het liever niet gedaan, maar dit was de minst kwade optie. Als goedmakertje verklapte Wiebes te overwegen voor de 1588 woningen een pot geld vrij te maken voor maatregelen in de sfeer van leefbaarheid en dorpsvernieuwing. Straks zal wel blijken dat dat potje komt uit de 1,4 miljard euro die de regio al toegezegd is. Een sigaar uit eigen doos dus!
Tot slot de indiening van zeventien (!) moties. Tijdens de behandeling van de moties stroomde de publieke tribune leeg, want het was nog een lange reis terug naar Groningen. Het Groningse publiek verwachtte ook niet veel meer van het staartje van de zitting. Het is immers op voorhand te voorspellen wat volgende week in de plenaire vergadering met de ingediende moties gaat gebeuren: De moties van de oppositie zijn ontraden door de minister en worden door de helft plus 1 meerderheid van de coalitie weggestemd. De moties van de coalitie leggen de minister geen strobreed in de weg, worden aangenomen, maar veranderen feitelijk niets aan de situatie. Kortom, een gasdebat als voorgaande: Iedereen deed een plas en alles bleef zoals het was.
