Van die onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben. Dat minister Kamp een persbericht laat uitgaan waarin wordt vermeld dat de gaswinning wordt verlaagd naar 24 miljard m3 per jaar. De pers neemt dit over en heel Nederland neemt kennis van deze komende vermindering van de gaswinning. Maar in zijn persconferentie vertelt hij, dat het minimaal 24 miljard m3 per jaar zal zijn en dat in de helft van het aantal jaren dit waarschijnlijk verhoogd zal worden en mogelijk zelfs tot maximaal 30 miljard m3. Het kan in werkelijkheid dus toch gewoon rond de 27 miljard m3 uitkomen.
Shell die in het regeringscentrum in Den Haag lobbyt en daarbij dreigt om geen geld meer beschikbaar te stellen om de schades en/of versteviging te betalen wanneer de gaswinning zover naar beneden gaat dat Shell de winst te laag vindt.
Van die onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben. Dat de verlaging van de gaswinning aantoonbaar leidt tot minder aardbevingen en dat ze ook deze minder hevig zijn, aldus het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). Het SodM komt primair uit op een winningsniveau 21 miljard m3. De minister mocht 27 miljard m3 winnen van de Raad van State. Uiteindelijk komt het SodM met een advies om maximaal 24 miljard kuub gas te winnen. Het SodM “interpoleert” daarvoor tussen 27 en 21 miljard m3, zegt het SodM of tewel men deelt het verschil. De minister maakt er alsnog minimaal 24 miljard m3 van.
Van die onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben. Dat in januari 2013 het veilige niveau van gaswinning door het SodM op 12 miljard m3 is bepaald. Het SodM , onder leiding van een nieuwe leidinggevende die 30 jaar bij de Shell werkte, publiceert niet over de veiligheidseffecten van een verlaging naar 12 miljard m3. Maar verdubbelt het niveau waarop ‘veilig’ gas gewonnen kan worden gewoon naar 24 miljard m3 zonder enige inzichtelijke wetenschappelijke onderbouwing.
Van die onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben. Dat het SodM komt met het idee om ‘vlak’ gas te gaan winnen d.w.z. elke maand hetzelfde volume. Gas Transport Services berekent dat ‘vlak’ gas winnen het nodig maakt om tussen de 2 – 4 miljard kuub extra gas te winnen. Waarom er niet minder gas gewonnen moet of kan worden om op een vlak niveau van gaswinning te komen, staat nergens. Verlaging van de gaswinning leidt aantoonbaar tot minder aardbevingen, maar om heel misschien veiliger (‘vlak’) gas te kunnen winnen moet de gaswinning eerst verhoogd worden. Hoe het risico van deze verhoging zich verhoudt tot de veronderstelde veiligheidswinst door ‘vlak’ gas te gaan winnen, wordt niet beschreven.
Van die onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben. Dat de arbeidsintensieve- en dus kostbare verstevigingsoperatie maar niet op gang komt. Al jarenlang niet. Een hele bureaucratie wordt opgetuigd, maar er gebeurt weinig tot niets. Er verschijnen berichten, dat het aantal te verstevigen huizen van vele tienduizenden vergaand naar beneden kan worden bijgesteld. Uiteindelijk naar slechts enkele honderden volgens de NAM. Op 30 juni 2016 kwam het KNMI met weer een nieuwe seismische hazardkaart. De verwachte piekgrondversnelling in Loppersum zal, naar men nu denkt, 40% lager zijn. Het aantal huizen dat gesloopt is als gevolg van mijnbouwschade stijgt nog steeds. Er staan nog huizen op de nominatie om gesloopt te worden.
Van die onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben. Dat er sprake is van een krimpend contourengebied waar buiten de aardbevingsschade niet wordt getaxeerd. Er zijn vele honderden schademeldingen buiten deze krimpende contouren. En binnen deze door de NAM eenzijdig bepaalde contouren regent het overigens C-schades (volgens de gegevens van het Centrum Veilig Wonen). Een Tweede Kamer die omkering van de bewijslast wil voor mijnbouwschade in het Groningenveld. Een minister Kamp die slechts omkering van de bewijslast wil in het kerngebied rondom Loppersum voor aardbevingsschade. Alleen rondom Loppersum, waar de gaswinning na een uitspraak van de rechter gestopt is, en heeft geleid tot een sterke afname van het aantal bevingen en ook in sterkte van de bevingen. Aardbevingen doen zich echter ook buiten het kerngebied voor.
Van die onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben. Dat het SodM vindt dat “regelmatig veiligheid wordt verbonden aan veiligheidsbeleving”, en vervolgens concludeert zonder een geldige onderbouwing dat 24 miljard m3 gas winnen wel veilig is i.p.v. 12 miljard m3. Dat bij risicoberekeningen veiligheid wordt gereduceerd tot ‘levend je huis uit kunnen komen’. In risicoberekeningen wordt tot nu toe de kans op schades niet meegenomen als een risico.
Wetenschappelijk onderzoek toont aan, dat in het aardbevingsgebied meer dan tienduizend mensen zich onveilig voelen. Dat duizenden mensen psychische klachten hebben als gevolg van de aardbevingen en de dreiging ervan. Huiseigenaren met meerdere schades hebben aantoonbaar meer klachten dan degenen met een enkele schade.
Alle deze onderwerpen hebben niets met elkaar te maken. Toeval bestaat immers in het gaswinningsdossier?
1 juli 2016
Dick Kleijer
Secretaris GBB