In de versterkingsoperatie heeft de NCG (Nationaal Coördinator Groningen) een werkvoorraad van 27.222 adressen. Dat zijn adressen waar de woning potentieel onveilig is, en mogelijk versterkt moet worden. Volgens gegevens van het IMG (Instituut Mijnbouwschade Groningen) is echter op meer dan 17.000 van deze adressen nooit schade gemeld. Hoe is dit mogelijk?
In dit artikel gaan we er dieper op in.
De versterkingsoperatie
De werkvoorraad van de NCG bevat alle adressen van de voormalige gemeente Loppersum (100%), het merendeel van de adressen in voormalige gemeentes Appingedam en Ten Boer (rond de 80%), en nog vele panden in nabije plaatsen, zoals Overschild in de voormalige gemeente Slochteren. Dat is globaal ook het gebied waar de zwaarste aardbevingen hebben plaatsgevonden en (bij gevolg) de meeste schade is. Toch is lang niet op elk adres schade gemeld.
Oorzaken van geen schade melden
Eenderde van de werkvoorraad van de NCG zijn panden van de woningcorporaties. Huurders kunnen geen schade melden, alleen eigenaren kunnen dat.
Maar ook eigenaren melden niet massaal hun schades. Daarvoor zijn vier redenen:
- Eigenaren hebben vaak al 10 jaar geschiedenis met schademeldingen, bij NAM, CVW, TCMG, IMG. Steeds weer inspecteurs, bouwvakkers, schilders over de vloer. Steeds weer ’thuisblijven’. Soms hele gevechten om de schade ‘erkend’ te krijgen. Heel veel gedoe. Ze zitten niet te wachten op ‘nieuw gedoe’.
- Schade herstellen heeft geen zin. Bij een volgende beving trekt er immers weer een scheur in de zojuist gesausde wand.
- Eigenaren die wel schade melden krijgen van het IMG de 15-maanden brief. Dat gebeurde recent met de schademeldingen van de beving van Wirdum (3.1) van 8 oktober 2022. In die zogenoemde 15-maanden brief kondigt het IMG aan dat ze zichzelf 15 maanden de tijd geven om de schade te komen beoordelen. Dat spreekt zich rond in de dorpen, en dat stimuleert het melden van schade niet.
- Eigenaren van ruim 15.000 woningen zitten nog in de pijplijn van de versterking door de NCG. Zij ‘sparen hun schades op’ tot er duidelijkheid is over de versterking van hun woning. Ze hopen dan alles in één keer te kunnen afwikkelen.
Perspectief is nodig
Zolang de gaswinning voortgaat zal de seismiciteit toenemen en zullen bevingen plaatsvinden. Zo zien we bijvoorbeeld een toenemende aardbevingsdichtheid rondom Wirdum en Uithuizen. En ook na het sluiten van het gasveld zal het nog jaren duren voordat de ondergrond gestabiliseerd is. Schade melden is alleen zinvol als er perspectief is. Perspectief dat de schade vergoed wordt, en perspectief dat er geen ernstige nieuwe schades optreden. Gedupeerden in de kern van het gebied worden op dit moment echter ontmoedigd om schade te melden; het is te veel gedoe, het heeft geen zin, het duurt te lang.
Maar gedupeerden in de kern van het gebied zijn het hardst geraakt. Zijn zij niet degene die vooraan horen te staan bij de afhandeling van schade? Pas wanneer zij de werkwijze van het IMG met een 8 beoordelen is de afwikkeling van mijnbouwschade volgens de GBB geslaagd.