Egidius Rietveld (Giedi) was jarenlang actief bij de Groninger Bodem beweging en heeft meegewerkt aan de film Geschenk uit de Bodem. Hij is in 2007 vanuit Leiden naar Uithuizen verhuisd. Daar woont hij al 13 jaar op hetzelfde adres. Dat bevalt hem goed. Maar angst voor een zware aardbeving heeft hem tot een bijzondere keuze gebracht.
Huizinge 2012, het eerste alarm
“In augustus 2012 hebben we die hele zware beving gehad bij Huizinge. Binnen één minuut stonden we met alle buurtbewoners buiten op straat. Dit was voor mij het eerste alarm dat het gevaarlijk werd om hier te wonen.”
Zandeweer, ik werd letterlijk mijn bed uit gerammeld
Daar is in februari 2013 de beving in Zandeweer, vlak bij Uithuizen, overheen gekomen. Ik werd letterlijk mijn bed uit gerammeld.
Giedi Rietveld: “Ik geen actie heb gevoerd vanuit onrechtvaardigheid, maar vanuit de angst om dood te gaan”
Contact met de NAM
Vanaf dat moment ben ik op zoek gegaan om te kijken hoe ik met de hele situatie zou kunnen omgaan.
Ik wilde in ieder geval met de NAM in contact komen om te proberen de schade die aan ons huis was ontstaan, vergoed te krijgen. Dat leek mij de minimale insteek.
In de begindagen heeft de NAM de schade aan ons huis ruimhartig vergoed. We waren tevreden dat in ieder geval de zichtbare schade weer weg was.
Veiligheidsgevoel
Ons huis is een soort kubus van 9x9x9, gebouwd in het begin van de 20e eeuw. Daarbij is geen cement gebruikt, maar een kalkachtig materiaal.
De stenen zijn allemaal los gestapeld. In die tijd hebben ze geëxperimenteerd met betonvloeren tussen de verdiepingen. Bij een zware beving beweegt de grond en die betonplaat ijlt na, waardoor het huis naar de knoppen wordt geholpen. Er is geen constructeur die daar een serieus versterkingsrapport over durft te schrijven.
We gingen ons afvragen of dit huis wel veilig genoeg is. Kan dit wel een zware beving doorstaan? Mijn huisgenote voelde zich niet veilig in dit huis. Zij had er last van omdat ze uit Limburg komt en de zware beving bij Roermond heeft meegemaakt.
Noodvoorziening
Toen hebben we het besluit genomen dat we binnen vijf jaar, tellend vanaf 1 januari 2014, in ieder geval een veilige plek wilden hebben om te rusten en te slapen. Hoe we dat moesten organiseren wisten we nog niet. We wilden wel zelf de verantwoordelijkheid nemen voor deze basale behoefte die je als mens nodig hebt om in ieder geval psychisch stabiel te blijven.
Ik denk, dat de meeste mensen in dit gebied voor zoiets kunnen zorgen.
“Op een gegeven moment kwam er ergens een fraai stukje tuingrond vrij. Er stonden al wat leuke gebouwtjes op. We waren gelijk gecharmeerd. Weliswaar ruim 10 km van ons huis, maar we zagen de mogelijkheden wel. Ik heb het tuinhuis zelf in no time versterkt met een goede dakconstructie.
Met 12 m2 is dat zo gebeurd; het is niet zoveel werk.”
Overdag bivakkeren we nu in ons huis in Uithuizen, het werkgedeelte. Iedere avond gaan we na het avondeten naar ‘de tuin’, onze rust- en slaapplaats. Iedere ochtend opstaan en thuis in Uithuizen koffiedrinken. Een soort rare forenzen zijn we geworden. Ik had niet kunnen bedenken dat ik dat zo leuk zou vinden. Het is voor ons niet belastend om overdag in een huis te wonen dat bij een aardbeving eventueel kan instorten. Onze angst zit in het feit dat het huis geen plek is om uit te rusten en te slapen.
Als er geen grote beving komt, is er een kleine kans dat er huizen zullen instorten. Maar er spookt wel van alles door je hoofd wat er kan gebeuren bij een aardbeving. Dat is toch niet zo raar?
Losgelaten
We hebben de waarde van ons huis op nul gezet. De kleine hypotheek die we betalen zien we als huur. Vandaar dat ik ook met een grote glimlach kan zeggen: ‘Die aardbevingsproblematiek ligt achter ons. We hebben een leuke tijd gehad, filmpje gemaakt, beetje geprotesteerd en de aandacht gaat gewoon naar andere dingen.’
Actievoeren vanuit angst
Dat actievoeren ging vanuit een gevoel van onrechtvaardigheid. Ik was me toen niet bewust dat die onrechtvaardigheid gevoed werd door angst voor overlijden in je eigen huis als gevolg van een zware aardbeving. Ik kwam er toen achter dat ik geen actie heb gevoerd vanuit onrechtvaardigheid, maar vanuit de angst om dood te gaan. Dus het is meer een soort van wakker worden. Daarom snap ik het ook als er iemand bij mij aan de deur klopt en zegt: ‘ Ik ben zo bang dat ik onder het puin raak terwijl ik lig te slapen.’ Dan ben ik bereid om te helpen om daar een oplossing voor te bedenken. Noem het maar burenhulp.
Dit artikel verscheen eerder in de 15e GBB-krant.