Dhr. Alders verwijst naar het tweede rapport van commissie Meijdam om de risico’s te bepalen. Dit rapport verscheen de avond voordat dhr. Alders zijn plan bekend maakte. En wonder oh wonder de adviezen waren al opgenomen in zijn plan. Maar geen burger die het tijdig had kunnen lezen om hem hierover feedback te kunnen geven tijdens zijn presentaties op 4 november. Maar in het kader van transparantie zal dat wel als overbodige luxe gezien zijn?
Deze commissie, ingesteld door minister Kamp, kreeg de illustratieve naam: ‘Omgaan met risico’s van geïnduceerde aardbevingen’. Daarmee heel leep het veiligheidsprobleem in de aardbevingregio versmallend tot een gedragsprobleem. We moeten leren omgaan met de risico’s is de impliciete boodschap. Zal best wel. Alsof we dat al niet jaren doen! En dat willen we juist niet meer. Het is namelijk volstrekt afwijkend om hier aardbevingen te hebben. Onveilig te moeten wonen met de gedachte: ‘is het vandaag of morgen dat de knal van 5.0 op de schaal van Richter komt?’ Voor wat het waard is; die 5.0 verwacht wel deze commissie. Het lastige met verwachtingen is echter dat ze in de toekomst liggen. Tot nu zijn verwachtingen m.b.t. aardbevingen steeds ingehaald door de werkelijkheid. Maar de verwachting is nu wel een beving die 158 keer groter dan de aardbeving van 2.8 in Ten Boer van 29 september 2014 . De energie die vrijkomt is 1995 keer sterker . Berekend via (http://earthquake.usgs.gov/learn/topics/how_much_bigger.php).
Deze beving in Ten Boer werd in de stad Groningen goed gevoeld en gaf schade. Hoe zal dat dan zijn met een mogelijke 5.0 in ten Boer? Ach, het is denkelijk een kwestie van leren mee omgaan?
Aardbevingen zijn in deze regio geen natuurverschijnsel. Ze worden willens en wetens in stand gehouden door de politiek. Immers de gasproductie moet doorgaan op een te onveilig niveau vanwege de financiën en daaraan gerelateerde leveringszekerheid. Ook deze politieke commissie gaat daar vanuit. Maar om burgers geheel onbeschermd te laten wonen, gaat toch wat ver. Dus moet er verstevigd worden. Daarvoor heeft het KNMI een nieuwe pga contourenkaart ontwikkeld waaruit blijkt dat de stad nu niet meer binnen 0.2 contouren valt. Dit in tegenstelling tot de voorgaande contourenkaart. Het risico is gelukkig afgenomen. Ga gerust slapen en ook jullie Stadjers.
De contouren op de kaart van het KNMI kunnen volgens de commissie vertaald worden naar grenzen die aangeven waar bouwwerken naar verwachting een bepaald risico met zich meebrengen. En vervolgens geeft de commissie de individuele risico’s als uitgangspunten. Maar dan komt het:
“Uit de expertsessies, die de commissie in het najaar heeft georganiseerd, blijkt dat er onder experts geen consensus bestaat over deze uitgangspunten.”
In normaal Nederlands staat hier dat bij degenen die wel de experts zijn, het draagvlak ontbreekt voor deze uitgangspunten. Maar het houdt deze commissie niet tegen. Men kwalificeert het als ‘voorzichtigheid van de experts’. Bravo experts! Voorzichtig zijn met onze veiligheid is geen diskwalificatie, integendeel. Maar de commissie gaat onverdroten verder. Immers er is haast geboden. Jarenlang is er niets gedaan en nu is er haast geboden.
En wel zoveel haast dat er niet 2 maanden gewacht kan worden op de richtlijn voor aardbevingbestendig bouwen (NPR 9998) die in december 2015 zal verschijnen. Een dergelijke richtlijn wordt normaliter in het bouwbesluit opgenomen. Maar daar wil men niet op wachten. Vandaar dat de commissie met een eigen “ alternatieve pragmatische benadering” komt welke in samenspraak met experts tot stand is gekomen. Denkelijk andere experts opgezocht waarmee men wel consensus kon bereiken? De gevonden methodiek heet de catalogusmethodiek. Zelfs minister Kamp werd dit blijkbaar te gek, want hij neemt dit advies niet over. Hij gaat hierover en over de praktijkrichtlijn nader in overleg met dhr. Alders.
De commissie introduceert ook nog een nieuw fenomeen het: ‘hand aan de kraan’ -principe. Minister Kamp vertaalt het in een brief als volgt:
“Hiermee bedoelt de commissie dat de productie zodanig moet zijn dat de grondversnellingen zoals berekend in de PGA-kaart van het KNMI niet worden overschreden (‘hand aan de kraan’-principe). Dit betekent dat op het moment dat nieuwe aardbevingen op een bepaalde plaats grondversnellingen zouden veroorzaken die groter zijn dan in de PGA-kaart van het KNMI is vastgelegd, de gaswinning op die locaties verminderd moet worden. “
De commissie gelooft blijkbaar dat het hier net zo werkt als met het kooktoestel thuis. Als de gevolgen onvoorzien zijn, dan draai je het gas dicht. Maar het verschil met thuis is het volgende: thuis zijn slechts de aardappelen aangebrand als het te hard is gegaan, maar hier zijn de huizen vernield en mogelijk ook wij. ‘Try and error’ als methodiek? Onze veiligheid centraal? Je gelooft je eigen ogen niet als je het leest.
Alsof de Raad voor de Veiligheid nooit met een rapport is verschenen over wat hier gaande is. Dat de veiligheid van de burgers namelijk niet centraal stond/staat. En dat alles opdat minister Kamp kan zeggen: ik houd de winning op een hoog peil, maar zo nodig pas ik het lokaal aan op basis van het ‘hand aan de kraan’- principe. Ja, ja, de veiligheid van de burgers centraal…Op basis van het gezegde: ‘als het kalf verdronken is , dempt men de put’, dat zal hij bedoelen. En dat is het tegenovergestelde van de veiligheid van de inwoners centraal stellen!
Discutabel zijn de adviezen van deze commissie met betrekking tot onze veiligheid. Helaas is dat wel het (voorlopige?) fundament voor het plan van Hans Alders.