Uiteindelijk blijkt het definitieve winningsniveau voor dit gasjaar vastgesteld op 4,5 miljard kuub, zo werd op 1 april bekend. De gaswinning valt hiermee nog iets lager uit dan op 14 maart aangekondigd. Je leest hier het officiële bericht over het vastgestelde winningsniveau, en je vindt hier de bijbehorende documenten zoals het wijzigingsbesluit.
Op 14 maart heeft staatssecretaris Mijnbouw Hans Vijlbrief de Tweede Kamer al ingelicht over de gaswinning in Groningen. In deze brief lichtte de staatssecretaris toe dat het winningsniveau in het Groningenveld voor het gasjaar 2021-2022 waarschijnlijk uitkomt op 4,6 miljard kuub gas. Dat is aanzienlijk minder dan de 7,6 miljard kuub waar het vorige kabinet in januari jl. voor moest waarschuwen, maar iets meer dan werd vastgelegd aan het begin van dit gasjaar. Het uiteindelijke winningsniveau blijkt nu dus 100 miljoen kuub gas lager uit te komen, en is vastgesteld op 4,5 miljard kuub.
De staatssecretaris gaf in de brief aan 4,6 miljard kuub gaswinning toe te staan, maar pas nadat toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) advies uitbracht over deze voorgenomen winning. Het advies van SodM is inmiddels bekend, de verhoging brengt niet extra veiligheidsrisico’s met zich mee. Je leest meer over het advies van het SodM hieronder.
In onderstaande infographic (bron: Rijksoverheid) zie je een korte toelichting.
Hoe zat het ook alweer?
Sinds begin dit jaar is er veel onzekerheid over het winningsniveau in het Groningenveld. We weten nu dat de gaswinning voor dit gasjaar uitkomt op 4,5 miljard kuub. Maar wat ging hieraan vooraf?
Jaarlijks vaststellingsbesluit
Elk jaar wordt er in een vaststellingsbesluit vastgelegd hoeveel gas er in het komende gasjaar gewonnen gaat worden. Een gasjaar loopt van 1 oktober tot 30 september. Het winningsniveau hangt af van verschillende factoren. Zo moet er bijvoorbeeld te allen tijden voldoende energievoorziening zijn voor de Nederlandse huishoudens. Voor het gasjaar 2021-2022 was een hoogte van 3,9 miljard kuub vastgesteld. Sinds de beslissing in 2018 van voormalig minister Eric Wiebes om de gaskraan te sluiten, wordt er toegewerkt naar het definitief dichtdraaien van de gaskraan. Meer gegevens over de gaswinning, zoals het jaarlijkse winningsniveau, vind je op dashboard Groningen. De afbouw van de gaswinning gaat in fases. We zien dan ook elk jaar een grote daling in de hoeveelheid te winnen gas. Volgens de laatste planning, ook beschreven in het vaststellingsbesluit, blijft sluiting van het Groningenveld op 1 oktober 2023 binnen bereik.
Voormalig minister Stef Blok kondigt een verhoging tot 7,9 miljard kuub aan
Toch kondigde voormalig minister Stef Blok in januari j.l. een mogelijke verhoging van de gaswinning aan, tot wel 7,9 miljard kuub. Deze verhoging had te maken met de vertraging van de bouw van de stikstoffabiek in Zuidbroek en een onverwachtse leveringsvraag van buurland Duitsland. In het vaststellingsbesluit was een hoeveelheid van 3,9 miljard kuub gas voor het gasjaar 2021-2022 vastgesteld, dit zou dus betekenen dat de gaswinning voor dit gasjaar onverwachts verdubbeld zou worden! Dit bericht leidde begrijpelijkerwijs tot veel verontwaardiging en woede onder Groningers, zo bleek onder andere uit de massale opkomst tijdens de fakkeltocht in januari.
Staatssecretaris Mijnbouw neemt definitief vaststellingsbesluit
De minister van Economische Zaken en Klimaat nam voorheen het vaststellingsbesluit, nu ligt deze taak bij de staatssecretaris Mijnbouw. Niet lang na het bericht van voormalig minister Stef Blok werd Hans Vijlbrief aangesteld als de nieuwe staatssecretaris. Hans Vijlbrief kondigde aan voor 1 april terug te komen op dit besluit, en zegde toe zich in te zetten voor een vermindering van de aangekondigde 7,9 miljard kuub gaswinning. Inmiddels heeft Hans Vijlbrief dus een besluit genomen, en zien we gelukkig een grote vermindering in het winningsniveau ten opzichte van de plannen van het kabinet in januari.
Welke gevolgen heeft het besluit om tot 4,5 miljard kuub gas te winnen?
Naar aanleiding van de aangekondige verhoging van de gaswinning dit gasjaar heeft het SodM een advies uitgebracht over het aangepaste winningsniveau van 4,5 miljard kuub gas. Dit is uiteindelijk 0,6 miljard kuub meer dan eerder was vastgesteld. Omdat het verschil in winning gering is heeft dit geen extra gevolgen voor de veiligheid van bewoners. Het SodM blijft echter wel benadrukken dat pas ná de afbouw van de gaswinning, en als alle huizen die dat nodig hebben versterkt zijn, het even veilig is in Groningen als in de rest van het land(!). Je leest hier meer over het advies van het SodM.
Grijpskerk wordt dit jaar gevuld met Gronings gas
De staatssecretaris heeft ervoor gekozen om al dit jaar de gasopslag in Grijpskerk te vullen met laagcalorisch gas (tot nu toe werd deze opslag gevuld met hoogcalorisch gas). Als gevolg hiervan komt het winningsniveau voor het gasjaar 2021-2022 iets hoger uit, máár dit betekent ook dat het definitief sluiten van het Groningenveld in 2023 binnen bereik ligt. De gaswinning zal in dat geval na 1 oktober 2022 overgaan op de waakvlam, er zal dan alleen nog een ‘minimum flow’ van naar schatting 1,5 miljard kuub gas gewonnen worden. Wil je meer weten? In deze documenten vind je een toelichting op dit besluit.
De staatssecretaris benadrukt verder dat er alleen in zeer uitzonderlijke situaties nog na 1 oktober boven het niveau van de ‘waakvlam’ gewonnen zal worden.
Commentaar van de GBB
Staatssecretaris Hans Vijlbrief heeft de afgelopen tijd laten zien dat hij zeer gemotiveerd is om de problemen rondom de gaswinning in Groningen op te lossen. Tegen het advies van Gasunie Transport Services (GTS) en de Mijnraad in kiest hij ervoor dit gasjaar Grijpskerk al met laagcalorisch gas te vullen. De staatssecretaris zet hiermee de veiligheid van Groningers voorop. Dit vindt de GBB positief!
Het jaarlijkse vaststellingsbesluit waarin het winningsniveau wordt vastgelegd, evenals de planning van de afbouw van de gaswinning, is gebaseerd op tal van onzekerheden en verwachtingen. Er blijft veel onzeker. Alleen het wettelijk vastleggen van een definitieve sluitingsdatum van het Groningenveld geeft zekerheid over de gaswinning, de GBB hoopt dan ook dat dit binnen afzienbare tijd gebeurt.