Het had allemaal veel efficiënter gekund

Wie van Loppersum via de Wirdumerweg richting Wirdum rijdt, ziet een eindje buiten het dorp links van de weg een nieuw wijkje. Er staan 25 woningen en in één daarvan wonen Janet en Simon Gorter en hun beide volwassen zoons. Op 16 november zijn ze er neergestreken. “Dit wijkje wordt wel vergeleken met een vakantiepark,” zegt Janet. “Nou, ik kan je verzekeren dat het wonen hier beslist geen vakantiegevoel geeft.” 

Het gezin Gorter woont inmiddels dertig jaar in Loppersum, in een omgeving met veel door gaswinning veroorzaakte aardbevingen. In hun woning aan de Delfstraat diende de eerste schade zich al vijftien jaar geleden aan. Janet: “Maar bijna niemand legde toen al de link met de gaswinning. Dat kwam pas later. Wij hebben destijds zelf zo’n tienduizend euro in het herstel van de schade gestopt.” Alles veranderde door ‘Huizinge’ in 2012. “Toen begon voor ons en veel anderen de ellende pas echt. We hebben verschillende malen schade gehad, die op kosten van de NAM is hersteld, maar uiteindelijk bleek het na veel onzekerheid allemaal zo ernstig te zijn dat sloop en nieuwbouw onvermijdelijk werd. Ons huis was niet veilig meer. Er gaan nu 67 huizen in onze wijk plat. Tot de nieuwbouw klaar is, wonen we nu in deze wisselwoning.” 

Gebrek aan solidariteit
Er staan in het tijdelijke wijkje aan de Wirdumerweg vijfentwintig van deze woningen. Aan de andere kant van het dorp nog eens vijfenveertig. “Ze staan er vijf jaar,” zegt Janet, “een periode die daarna met nog eens vijf jaar kan worden verlengd. Dan moet alles afgerond zijn.” Het aanwijzen van de locatie voor de bouw van de wisselwoningen heeft volgens Janet Gorter nogal wat voeten in de aarde gehad. “Die woningen zouden eerst dichter bij het dorp komen, maar er was verzet. ‘Kan het niet ergens anders?’, zeiden sommigen. En ‘We raken ons uitzicht kwijt.’ Het leek wel of het om een asielzoekerscentrum ging. Er ontstond verdeeldheid in het dorp. Uiteindelijk is dit wijkje toen opgeschoven richting Wirdum. Ik ben wel geschrokken van het gebrek aan solidariteit. Als bewoners hadden we trouwens niets te zeggen over de locatie.”  

De onzekerheid vreet aan je
De wisselwoning geeft Janet Gorter niet echt het gevoel dat ze er woont. “Dat komt ook, omdat we onze inboedel niet mee konden nemen. Deze woningen waren al ingericht. Ze zijn erg gehorig. Dat komt vooral door de open trap in de kamer. Zeker als je er met vier volwassenen woont. Daar is niet over nagedacht.” Als ze dit zegt voegt ze er meteen aan toe dat ze beseft dat ze niet moet klagen, want haar gezin weet waar het aan toe is en dat geldt voor veel Groningers beslist nog niet. “Wij hebben duidelijkheid en dat is voor ons heel belangrijk. De afgelopen jaren hadden we het gevoel dat ons leven stilstond. Dat we niet verder konden. De onzekerheid vrat aan je. We weten nu dat we een nieuw huis krijgen. We gaan de goede kant op en kunnen weer vooruit kijken. Hoeven alleen nog maar over kleinere zaken te overleggen. Dat alles enorm is vertraagd nemen we dan maar op de koop toe. Volgens de oorspronkelijke planning zou het nieuwe huis al klaar zijn geweest. Het duurt nu nog anderhalf jaar voordat we er naartoe kunnen.” 

Janet Gorter is kritisch over de hele gang van zaken rond de afwikkeling van de schade door aardbevingen. “Het is een enorme bureaucratie. Vandaar die vertraging. Er wordt verschillend met schades omgegaan, er zijn verschillende regelingen, waardoor er in het dorp tweespalt ontstaat. De één heeft duidelijkheid en kan vooruit, de ander weet nog van niets. Sommigen krijgen de schade snel en ruimhartig vergoed, bij anderen is dit niet het geval. Emotioneel vreet dit allemaal erg aan je. Het geeft wrijving. Spanningen. Ook tussen dorpsbewoners. Er zijn zoveel gesprekken geweest. Wij hebben de afgelopen paar jaar acht zogenaamde bewonersbegeleiders gehad. Sommigen hebben we nooit gezien. Ik moest steeds opnieuw ons verhaal vertellen. Er werd blijkbaar niets vastgelegd. Te gek voor woorden. Het had allemaal veel efficiënter gekund.” 

Wat er de afgelopen jaren allemaal is gebeurd doet volgens Janet Gorter ook wat met je vertrouwen in de overheid. “Die heeft altijd de gaswinsten opgestreken, maar nooit omgekeken naar de veroorzaakte schade. Er is veel Groningers onrecht aangedaan en je moet zelf je rechten bevechten. Niet iedereen kan dat. Je moet het vermogen hebben om alles te overzien. Sommige mensen zitten huilend thuis, omdat ze het allemaal niet meer snappen. Bij gezamenlijke vergaderingen pik je de woede van anderen op. Ik heb zelf ook slapeloze nachten gehad. Maar gelukkig gaan we nu de goede kant op. Ik hoop dat dat met alle andere gedupeerden ook zo snel mogelijk gebeurt.”

Dit artikel verscheen ook in de 16e GBB-krant