Het Sociaal Handvest als toetssteen voor beleid in Groningen

Begin 2021 stelden de Groninger Bodem Beweging, het Groninger Gasberaad en Vereniging Eigen Huis een stevig ‘Sociaal Handvest’ op, gericht aan politiek, bestuurders en uitvoeringsinstanties. In het Sociaal Handvest geven de drie maatschappelijke organisaties aan met welke mensgerichte uitgangspunten de problemen in Groningen per direct moeten worden aangepakt, om na zo’n tien jaren van gesteggel en vertraging het vertrouwen van de bewoners terug te winnen.

Enkele belangrijke punten uit het Sociaal Handvest zijn: ‘bewoners moeten voorop staan’, ‘herstel ook de funderingen’, ‘geef bij elke beleidskeuze prioriteit aan de snelheid van de afhandeling van schade en versterking’ en ‘zorg voor een goede rechtsbescherming’. 

Na het opstellen van het Sociaal Handvest werd aan de hoofdrolspelers in het gasdossier gevraagd om het handvest te ondertekenen. Hier gingen geruime tijd en de nodige onderhandelingen aan vooraf, maar op 11 juli jl. was het dan toch zover!In Appingedam werd die dag het Sociaal Handvest ondertekend door staatssecretaris Mijnbouw Hans Vijlbrief namens het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, gedeputeerde Johan Hamster namens de provincie en de vijf aardbevingsgemeenten, bestuurslid Els van Schie namens het Instituut Mijnbouwschade Groningen, (voormalig) directeur Operatie Tilly Stigters namens de Nationaal Coördinator Groningen, directeur Belangenbehartiging Karsten Klein namens Vereniging Eigen Huis, voorzitter Jan Wigboldus namens het Groninger Gasberaad en door voorzitter Coert Fossen namens de Groninger Bodem Beweging. 

De in totaal twaalf uitgangspunten in het Handvest zijn de toetssteen voor alle voornemens, besluiten en afspraken die vanuit de wetgever, bestuurders en uitvoeringsinstanties de Groningse gedupeerden raken. Van beleidsmakers en uitvoeringsinstanties mag vanaf nu worden verwacht dat zij hun beleid op deze uitgangspunten baseren.

De maatschappelijke organisaties verwachten daarnaast dat politici zoals de Statenleden en de Tweede Kamerleden het Sociaal Handvest zullen inzetten om beleidsmakers en uitvoeringsinstanties te toetsen op een beleid dat de mens als uitgangspunt neemt, én hen hierop aanspreekt als dit niet het geval is. Om alle betrokken gemeenteraadsleden, Statenleden en Kamerleden hier (nogmaals) op te attenderen stuurde de GBB daarom onlangs naar hen allemaal een exemplaar van het Sociaal Handvest met bijgevoegde brief toe.

De openbare verhoren van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen hebben eens te meer duidelijk gemaakt hoe het ervoor staat met het gasdossier. Al jarenlang worden er over de problemen door de gaswinning in Groningen vele politieke debatten gehouden, onderzoeken gedaan en procedures gevoerd door strijdbare bewoners. Dit alles heeft niet mogen leiden tot een ook maar enigszins overtuigende aanpak van de problemen voor zowel bewoners als ondernemers. Groningers voelen zich niet gehoord door de overheid. Het lukt beleidsmakers maar niet om in het gaswinningsdossier voortvarend te handelen en de belangen van de bewoners centraal te stellen. Het is nodig dat er een omslag in de aanpak komt en dat de menselijke maat centraal komt te staan. In die omslag is voor gemeenteraads-, Staten- en Kamerleden, als ‘controlerende macht’, ook een rol weggelegd.

Je leest hier het Sociaal Handvest.