Reactie op het artikel ‘Lichtere bevingen goed nieuws voor Groningen’

Reactie van ons bestuurslid Derwin Schorren op het artikel ‘Lichtere bevingen goed nieuws voor Groningen’ in het Dagblad van het Noorden van 24 september 2015

‘Er valt heel wat te verliezen… door te blijven winnen’

Jacques Hagoort, voormalig Shell-man en oud-hoogleraar reservoirtechniek heeft goed nieuws: Bevingen worden niet groter dan tien keer zwaarder dan de beving bij Huizinge! En ach, een reductie van 30 naar 21 miljard kuub gaswinning levert maar 10 aardbevingen minder op… En dus kan de risicoaanduiding voor Groningen veranderen van veiligheidsrisico in schaderisico. Prachtig!

Maar het kan verkeren. Hagoort geeft in het artikel Lichtere bevingen goed nieuws voor Groningen aan niets te kunnen garanderen. Daar heeft hij gelijk in. In het verleden voorgeschotelde theoretische berekeningen op dit onderwerp zijn diverse keren ingehaald door de werkelijkheid.

En passant legt de voormalig Shell-man de zwartepiet, voor het te laat nemen van maatregelen om de druk te verhogen in het Groninger gasveld – door het massaal injecteren van stikstof – neer bij minister Kamp. Kamp heeft het steeds afgewezen, terwijl de maatregel toch op de plank lag… Van die optiek geredeneerd zouden de kosten voor de verstevigingsoperatie geheel bij de overheid komen te liggen. In ieder geval niet bij de NAM/Shell.

Hagoort lijkt te zeggen dat we kunnen blijven pompen dat het een lieve lust is. Wel iets minder dan de afgelopen jaren, maar toch. De gevolgen vallen best mee. Hier en daar een scheurtje, maar niet iets om je werkelijk zorgen over te maken (wanneer je huis ergens in de toekomst verstevigd is).

In mijn GBB presentaties voor bewoners of gemeenten eindig ik vaak met de stelling ‘Er valt heel wat te verliezen… door te blijven winnen!’. Veiligheid staat wat dat betreft altijd helemaal boven aan bij de GBB. Bottomline houdt dat voor ons in: laat het gas in onze grond zitten.

En waarom zouden we die gaskraan zo wijd open zetten? Nederland zelf gebruikt minder dan de helft van het hier gewonnen gas. Het grootste deel verdwijnt naar het buitenland. We lazen laatst dat PvdA’s prominente econoom Heleen Mees het versneld oppompen van het Groninger gas en de verkoop ervan aan het buitenland, goed vindt voor onze economie. En ‘ colleteral damage’ is in de ogen van Mees een must en een zegen (Groningen één groot natuurpark), maar betekent de volksverhuizing van ons Groningers naar de Randstad.

Maar is de stelling dat het snel ten gelde maken van onze gasvoorraad zo goed is voor onze economie een realistische gedachte? Dit natuurlijk afgezien van het feit dat de Randstad niet zal staan te popelen om ook nog eens Groninger gasvluchtelingen op te vangen.

Wanneer de NAM de gasvoorraad met dit tempo uit de Groninger grond blijft pompen, dan zal Nederland hoogstwaarschijnlijk overkomen wat Engeland overkwam in de jaren negentig van de vorige eeuw. Onze westerbuur nam toen een sterke positie in in de vrije-markt economie, maar werd in ‘no-time’ een door schulden geplaagde importeur van ruwe olie, kolen en aardgas.

Jarenlang voerde Engeland haar olie- en gasproductie maximaal op om zo veel mogelijk te kunnen profiteren van de energie export. Totdat de eigen productie achter bleef bij de eigen nationale energievraag. Om het groeiende gat tussen productie en consumptie te dekken, moest Engeland in 2012 tussen 35 en 40 miljard dollar aan fossiele brandstoffen importeren. In 2003 was Engeland nog netto energie-exporteur. Nu is het land genoodzaakt om 43% van haar energieconsumptie te importeren.

Wat als Engeland in de afgelopen decennia niet zo fanatiek haar olie- en gaskraan had opengedraaid om zoveel mogelijk fossiele brandstoffen te exporteren, cq geld te cachen? Wat als zij toen wat meer over de toekomst hadden nagedacht, in plaats van het zo snel mogelijk willen vullen hun zakken? Vragen die we de Nederlandse regering ook mogen en moeten stellen.

Is het exporteren van ons gas nu echt zo’n goed idee? Is het niet verstandiger om onze gasvoorraad duurzaam te gebruiken om onze eigen economie te stimuleren en juist hoogwaardige producten te exporteren? Beter nog, zouden we die eindige energievoorraden niet beter kunnen gebruiken om massaal zonnecellen en zonneboilers te produceren voor al onze huishoudens? En zo een vloeiend verlopende energietransitie te bewerkstelligen?

Door nu ons verlies te nemen, zullen we straks winnen. Maar geen gas meer… En als gevolg hoeven we ons ook geen zorgen te maken over het al dan niet uitkomen van de ‘zonnige’ theoretische voorspelling van Hagoort. Er zijn al zo veel voorspellende uitspraken gedaan over wat er niet zou gebeuren in het aardbeving gebied . En die zijn toch gebeurd.

[(bronnen Tad Patzek (2013) & H. Dillema (2015)]
Derwin Schorren

Bestuurslid Groninger Bodem Beweging