Alle ellende die de bevingen voor veel Groningers teweeg brengen doet je bijna vergeten in wat voor prachtige provincie wij wonen. Het oude landschap met zijn karakteristieke woonhuizen en dorpen, monumentale boerderijen, borgen en eeuwenoude kerken als bakens in een weids landschap. Plekken waar rijkdom en macht zich eeuwenlang manifesteerden, waar lief en leed werd gedeeld; plekken voor gemeenschapszin en bezinning. Om zuinig op te zijn.
Jan Boer schreef ooit deze limerick:
Wat ken wie door den met verdainen
As steunbeer van n stoapel stainen?
Gain roem of eer,
Moar toch weleer
Dank van ons nageslacht, zal ‘k mainen.
Dat was in 1970 zijn oproep om de Stichting Oude Groninger Kerken te steunen. Ook andere stichtingen en instanties ‘waken’ over het Gronings erfgoed, zoals de Stichting Groninger Landschap, de Bond Heemschut, Monumentenzorg en de Stichting Libau.
Dat is en blijft hard nodig want verrommeling van het landschap ligt op de loer. Dorpen dreigen opgeofferd te worden aan verdere uitbreiding van industriegebieden. Windmolens verdringen kerktorens als bakens in het landschap. Een nieuwe smeergeldvariant dient zich aan als een bestuurder van het Ommelanderziekenhuis de kolen uit het vuur haalt voor een op winst belust zonneparkbedrijf. Powerfield wil een zonnepark ter grootte van 50 voetbalvelden realiseren. Een deel van de opbrengst zou naar het ziekenhuis kunnen gaan zodat dit kan blijven voortbestaan. Maar dan moeten we ook niet moeilijk doen over de aantasting van het landschap. Dan zijn er voor het erfgoed ook nog eens de gevolgen van de bevingen. In deze editie schetsen we een beeld van de impact daarvan.
We spraken met de volgende personen (klik op de oranje tekst om het interview te lezen):
- Hugo Dokter van de Stichting Groninger Landschap
- Jur Bekooy van de Stichting Oude Groninger kerken
- Reint Wobbes van de kerkvoogdij Huizinge
- Herman Waterbolk en Merijn Wienk van de Stichting Libau
- Martin en Pieta Ettema uit Loppersum
We vroegen hen wat de bevingen voor hen betekenen, waar zij tegenaan lopen als ze de schades hersteld willen zien. Ook voor hen was en is het een permanent gevecht voor een passende oplossing.
Soms lukt dat. Mits je kunt beschikken over een projectleider die is staat is om door alle stroperigheid van instanties en procedures heen te breken. Of dankzij de eigen expertise om de onkunde van buitenaf het hoofd te bieden. En mits je zelf het stuur in handen kunt houden bij het daadwerkelijke schadeherstel. Vaak lukt het ook niet. Dan spelen de macht van het geld, de ondeskundigheid van instanties en de bestuurlijke onmacht weer de hoofdrol. Zoals dat de gangbare praktijk is voor veel gedupeerden met woonhuizen van recentere datum.
De limerick van Jan Boer is actueler dan ooit: een oproep voor bestuurders en deskundigen van nu om snel en ruimhartig te doen wat nodig is voor het erfgoed én voor al die andere ‘stoapels stainen’ waar mensen in wonen en werken.
Voor meer informatie: https://erfgoedloketgroningen.nl/
Dit artikel verscheen eerder in de 18e GBB-krant.