Dieta Kruizinga, eens een vrouw voorop in de linie in het gevecht tegen de NAM, kan en mag nu niet meer veel bezig zijn met de aardbevingsellende. De bevingen zijn namelijk mede debet aan haar hartproblemen. Sinds 1999 heeft Dieta zich op verschillende fronten ingezet voor Groningers: als proactief dorpsbewoner, als raadslid bij de voormalig gemeente Ten Boer en als actief GBB lid. De laatste jaren zakt ze weg in haar huis dat scheuren bevat waardoor je van buiten naar binnen kunt kijken. Het vermoeiende vechten begint na 20 jaar zijn tol te eisen.
Onveilig gevoel in eigen huis
Het interview vindt plaats op de dag van Westerwijtwerd, 22 mei. We starten met een ‘rondleiding’ langs alle schades in en rondom het huis in Wittewierum. Enkele voorbeelden: de gasmeter staat in de stutten, het voorraam is uit z’n sponning gesprongen en er loopt een scheur over de hele breedte van het huis van voor naar achter dwars door de deurkozijnen heen. Maar onveilig is het niet, zo blijkt na de AOS-melding bij TCMG in oktober 2018. De inspecteur oordeelt dat het huis in een stabiele staat verkeert: “Mijn dochter zat thuis en hoorde een hele harde knal. Ze schrok zich wezenloos en belde me op. Het bleek dat de voorruit uit z’n sponning was gesprongen. We hebben ’s avonds direct een melding gedaan dat het hier onveilig is. Zo voelt het althans. Er kwam een inspecteur en uiteindelijk een rapport. Het zoveelste rapport.”
Rapporten stapelen zich op
Dieta zet twee boodschappentassen vol papieren en rapporten op tafel. Brieven die ze schreef om aandacht te vragen voor de situatie. Rapporten waarin keer op keer wordt beweerd dat de schades niet aan gaswinning te wijten zijn:
“In 1999 hebben we in het dorp brieven bezorgd voor huiskamergesprekken. En daarbij ook de NAM en het waterschap uitgenodigd. Om onze zorgen te uiten over het toenemende aantal scheuren en verzakkingen. Wij hadden toen al door dat er iets speelde. In 2003 hebben we voor het eerst schade gemeld bij de NAM maar zij erkende de schade niet als aardbevingsschade: achterstallig onderhoud was de conclusie. Hoe ze daartoe gekomen zijn? ‘De scheuren zijn oud, want er zitten spinnenwebben in. Bovendien slaan jullie te hard met de deuren.’ Maar de situatie verergerde zodanig dat er wel wat moest gebeuren. We hebben toen onze hypotheek opengebroken en zelf een nieuwe voorgevel en fundering geplaatst onder toezicht van een aannemer. We ontvingen 1750 euro van de NAM voor een voeger. Het ging jaren goed, tot Huizinge. Toen werd de schade wel erkend als aardbevingsschade. Maar inmiddels zijn er weer scheuren en is ons fundament verzakt of doormidden.”
Nachtmerries
De zorgen om haar huis begonnen dus al in 1999. Nu, 20 jaar later, zijn die zorgen er nog steeds:
“Het beheerst al jaren ons leven. Ik heb regelmatig nachtmerries, vooral als er weer nieuws is over bijvoorbeeld onze oude schades die bij de arbiter liggen. Dan droom ik dat ik in Groningen loop en alleen maar huizen zie die niet zijn afgebouwd. Ik ben ook al een keer keihard uit bed gedoken, omdat ik droomde dat ik dekking moest zoeken. Het speelt dus ook ’s nachts op. En je wordt doodop wakker.”
“Ik wil zo graag duidelijkheid”
Hoop op duidelijkheid
Er lijkt nu licht aan het einde van de tunnel te komen, maar niets is zeker:
“Volgens het HRA-model hebben wij een verhoogd risico. Dat betekent dat ons huis waarschijnlijk versterkt of zelfs gesloopt gaat worden. Dat hangt af van wat er in het inspectierapport staat. Het gekke is, wij hebben dat rapport nog nooit onder ogen gehad. Als het rapport is beoordeeld krijgen we te horen of het echt om een verhoogd risico gaat. Dan pas zal duidelijk zijn wat er gebeuren gaat. Misschien moeten we dit jaar al uit ons huis. Als het goed is weten we in september meer. Ik wil zo graag duidelijkheid. Ook al is het negatief.”
Ondanks het medisch advies niet met de bevingen bezig te zijn, zien we haar toch bij de boerenactie in Westerwijtwerd. Dieta heeft haar vechtlust niet verloren!
Dit interview verscheen eerder in de 11e GBB-krant.