Als er iemand is die veel met versterking te maken heeft, is het Geir Eide wel. Zijn eigen huis wordt versterkt, het dorpshuis in Westeremden, waar hij als vrijwilliger bij betrokken is en het ontwerp voor maakte, gaat versterkt worden en veel van zijn klanten bevinden zich ook midden in het versterkingsproces.
Geir woont sinds 2003 met zijn gezin in de oude kerk van Westeremden. Hij is, samen met René Wubs, eigenaar van architectenbureau Ontwerpstation Loppersum. In zijn vrije tijd is hij voorzitter van Orando (dorpsvereniging Westeremden) en daar zit hij in de aardbevingscommissie. Verder is hij sinds 2012 veel uren kwijt aan oorspronkelijk een verbouwing, maar ondertussen een jarenlang slepend schade- en versterkingsproces (via Eigen Initiatief) van zijn huis.
Geen rode draad in versterkingsprocessen
“Wat mij opvalt is dat er geen rode draad in de versterkingsprocessen zit. Uitgangspunten worden continu aangepast. En de NCG opereert steeds verschillend. Nu, met de exit van CVW, moeten ze zichzelf weer opnieuw uitvinden. Ik denk dat de medewerkers van NCG van goede wil zijn. Maar het systeem is gebaseerd op processen en cijfers, terwijl de realiteit is dat iedere eigenaar alleen aan zijn eigen huis denkt. Dat er zoveel vertraging is, komt volgens mij door de onwelwillendheid van de overheid om het probleem structureel op te lossen. Bovendien weet niemand wat het eindresultaat zou moeten zijn (hoeveel huizen, welke versterkingsnorm, etc.). Dus je kan nergens naartoe werken. Eigenaren weten niet waar ze aan toe zijn. Het voelt kafkaësk aan.”
Onderhandelen over versterkingsplan is mogelijk
“Ook al presenteert de NCG voorwaarden als voldongen feit, er is altijd ruimte om te onderhandelen. Daarom raad ik iedere eigenaar aan om helder te hebben wat een acceptabele en rechtvaardige uitkomst van de versterking is en daar dan voor te gaan. Kom op voor jezelf en je bezit, want er is niemand anders die dat doet. Wees wel realistisch, je kan geen villa krijgen als je dat nu ook niet hebt. En heb een hoop geduld en uithoudingsvermogen, want dat heb je nodig.”
“Ik woon bijvoorbeeld in een kerkje. Het eerste versterkingsplan hield in dat de binnenkant compleet zou veranderen en de karakteristieke elementen zouden verdwijnen. Bovendien was het een soort spaghetti van allerlei maatregelen. Waarop mijn vrouw en ik ons afvroegen ‘hoe moeten we daarin wonen? Wie heeft daar over nagedacht?’ We zijn uiteindelijk twee jaar bezig geweest om een versterkingsplan te krijgen dat voldoet aan onze wensen en verwachtingen.”
“Soms worden wij door eigenaren ingehuurd. De architect kijkt naar het woonplezier en de bouwkundige details, terwijl de constructeur alleen naar de veiligheid kijkt. Uiteindelijk ligt er een plan inclusief begroting op tafel. In de begroting neem je ook kosten op als: tweemaal verhuizen, opslag, dubbele lasten als gas en licht, architect, etc. De NCG moet het plan goedkeuren. Vaak komt er dan gebakkelei over geld. En discussies over wat wel of niet bewonerswensen zijn. Bijvoorbeeld als een eigenaar een grotere kamer wenst dan de huidige situatie, vindt de NCG dat dat niets met versterken te maken heeft.”
“Waar ik bij mijn eigen huis bijvoorbeeld vaak over discussieerde was het na-isoleren. NCG vindt dat het niet bij versterken hoort en dus een wens is, maar in het bouwbesluit staat dat als je het dak, de vloer of gevel rigoureus aanpakt, je moet voldoen aan de regels voor nieuwbouw. Uiteindelijk heb ik hen, met veel uitzoekwerk, weten te overtuigen om de isolatie te bekostigen tot de minimale eis in het bouwbesluit. Ik heb dus zelf ook een deel van de kosten betaald.”
Zelf de regie of niet?
“Als je de keuze wordt geboden, kun je ervoor kiezen om zelf de regie te pakken over je versterking. Het kan zijn dat het budget tijdens de versterking wordt overschreden door bijvoorbeeld stijgende bouwkosten of onvoorziene tegenvallers. Als je zelf de regie hebt, moet je het verschil zelf betalen. Dat zal ook in de zogenoemde vaststellingsovereenkomst komen te staan. Maar als de NCG de regie over jouw versterking heeft, zijn zij budgetverantwoordelijk. Je zal als eigenaar dan de regie uit handen moeten geven. Daarentegen, ik zou alleen voor eigen regie kiezen als je er (een beetje) verstand van hebt en over een (klein) netwerk beschikt.”
“Binnen Eigen Initiatief, de naam zegt het al, heeft men zelf de regie. Straks is er tien jaar voorbij sinds Huizinge, waarmee deze geïnstitutionaliseerde ondoordringbaarheid begon, en ben ik eindelijk van de overheid af. Dan is mijn huis veilig en hoop ik minder schade te hebben. Dan heb ik mijn onafhankelijkheid en onbekommerde woonplezier terug. Opkomen voor je eigen belang kost erg veel energie. Maar toch raad ik dat iedereen aan om te doen!”
Dit verhaal verscheen eerder in de 13e GBB-krant.