Het MKB in Nederland heeft het zwaar in coronatijd. Gelukkig ontwikkelt het Rijk steunprogramma’s, zij het nog niet voldoende in alle sectoren. In Groningen komt de coronacrisis voor het MKB bovenop een crisis in slow motion als gevolg van de aardbevingsproblematiek. Deze wurgt sluipenderwijs de laatste 8 jaar een deel van de MKB-ondernemers. Tot op heden hebben deze ondernemers hiervoor geen enkele bijzondere steun of compensatie gekregen. Het wordt nu eens tijd!
Niet alleen bewoners hebben te lijden van schade als gevolg van de gaswinning, ook de kleine ondernemers. In de loop der tijd is er een aantal regelingen voor bewoners gekomen en is de situatie voor hen behoorlijk verbeterd. Echter, tot nu toe is het MKB steeds voor deze regelingen uitgesloten. De redenen hiervoor zijn divers: te complex, te veel maatwerk, het valt (deels) onder ondernemersrisico of men liet het gewoonweg liggen. Daarbovenop kan (indirecte) bevingsschade niet bij de bedrijfsverzekering worden geclaimd.
Veel ondernemers voeren in Groningen een tweefrontenoorlog: ze moeten hun bedrijf in de lucht houden en tegelijkertijd voeren ze een strijd tegen NAM en Rijk om een faire vergoeding te krijgen voor aardbevingsschade. Deze schade neemt voor ondernemers verschillende vormen aan (naast de ‘gewone’ scheuren in de panden):
Meer schade voor MKB’ers dan alleen aardbevingsschade
Zo is de marktwaarde van veel bedrijfspanden behoorlijk gedaald. De oorzaak is vooral een verslechtering van het vestigingsklimaat in Groningen. Hierdoor ontstaat ook minder ruimte voor leningen bij de bank.
Daarnaast krijgen veel ondernemers te maken met forse omzetderving vanwege onderbreking van bedrijfsactiviteiten bij schadeherstel of de versterking van bedrijfspanden. En ondertussen moet het personeel wel worden doorbetaald. Daarna krijgt het bedrijf ook nog eens te maken met opstartkosten.
Bovendien moeten veel ondernemers deskundigen inschakelen: bij financiële problemen, bij herinrichting of bij het claimen van schade door omzetderving en andere vormen van vermogensschade.
In winkelpanden en horeca zijn de uitbaters verantwoordelijk voor de veiligheid van de klanten. Deze aansprakelijkheid wordt niet gedekt door bedrijfsverzekeringen. Is of lijkt de staat van het pand zo slecht dat de klanten risico dreigen te lopen, dan heeft de ondernemer geen andere keus dan het sluiten van de zaak. Gedwongen verkoop bij faillissement, door alle problemen door de gaswinning, kan een enorme strop betekenen, bijvoorbeeld door de waardedaling van het onroerend goed dan wel door de imagoschade van het gebied.
Daarom is het nu noodzaak dat bij de oprichting van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) ook regelingen voor MKB’ers worden opgetuigd.
Zie voor een uitgebreidere toelichting Notitie De noodklok luidt voor het MKB in het aardbevingsgebied. Deze stelde de Groninger Bodem Beweging op samen met haar MKB-werkgroep.