Ina Blink, coördinator Stut-en-Steun:
Op weg naar Loppersum rijd ik even buiten het dorp langs een monumentale boerderij waarvan het woonhuis volledig in de steigers staat. Het bouwbord meldt dat de boerderij Wester Enzelens ‘aardbevingsbestendig’ wordt gemaakt. Bij de entree van het dorp word ik nog nadrukkelijker met de gevolgen van de Groninger aardbevingen geconfronteerd, want hier verrijst een compleet nieuwe wijk. Er wordt druk gewerkt. De bewoners die hier straks hun intrek nemen weten, net als de eigenaar van Wester Enzelens, waar ze aan toe zijn. Maar voor veel Groningers is dat helaas nog niet het geval.
Even later zit ik aan tafel met Ina Blink, coördinator van Stut-en-Steun, het steunpunt voor iedereen die schadelijke gevolgen ondervindt van de mijnbouwactiviteiten in Groningen. Stut-en-Steun is november 2020 verhuisd van Appingedam naar de Molenweg 58A in Loppersum. “In Appingedam groeiden we uit ons jasje. We hebben in dit pand veel meer mogelijkheden om ons werk te doen en om bezoekers te ontvangen. Een prima plek hier.”
Stut-en-Steun is opgericht in 2016. Ina Blink:
“De Groninger Bodem Beweging (GBB) en het Groninger Gasberaad (GGB) waren de initiatiefnemers. Bedoeling was om een onafhankelijk steunpunt voor mensen met mijnbouwschade in het leven te roepen. Er is eerst een stichting opgericht, Stichting Onafhankelijk Bewoners Steunpunt Mijnbouwschade, om bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat de benodigde subsidie aan te vragen en toen we die kregen toegewezen zijn we aan de slag gegaan. De stichting zorgt voor onze financiering. Onafhankelijkheid is voor ons van het grootste belang. We zijn geen inhoudelijke verantwoording schuldig aan het ministerie of aan wie dan ook, behalve voor de besteding van de subsidie. Het subsidiebedrag dat we ontvangen is de afgelopen paar jaar gegroeid. Dat heeft alles te maken met het feit dat we steeds meer vragen krijgen van bewoners, waardoor het aantal medewerkers ook alleen maar is toegenomen.”
Ina vertelt dat Stut-en-Steun in 2016 is begonnen met een kwartiermaker en vijf parttime medewerkers.
“We hebben nu achttien medewerkers. De totale formatie omvat momenteel 12.6 fte. Voor het jaar 2021 hebben we een subsidie gekregen van zeven ton. Vorig jaar nam het aantal mensen dat een beroep op ons deed enorm toe. Dat verdubbelde zo ongeveer. Het gaat dan om Groningers die voor het eerst een beroep op ons doen. Daarnaast zijn er nogal wat gedupeerden die terugkeren met nieuwe vragen en problemen. Die zijn al eerder bij ons geweest.”
Wat doet Stut-en-Steun nou precies? Coördinator Ina Blink legt het uit.
“Iedereen kan bij ons terecht met alle mogelijke vragen over het traject rondom schademelding, schadeafhandeling, schade door waardedaling en immateriële schade, al moeten die vragen eigenlijk door instanties als IMG en NCG beantwoord worden. We zijn er ook voor vragen over het inspecteren en versterken van woningen en de verschillende regelingen daarvoor. De situaties waarin bewoners zich bevinden variëren van eenvoudig tot buitengewoon complex. Een luisterend oor bieden is ook erg belangrijk.”
Blink geeft aan dat in het geval dat gedupeerden vastlopen in de contacten met organisaties zoals IMG, NCG en de NAM geprobeerd wordt de boel weer in beweging te krijgen.
“We kunnen ook samen een gesprek, inspectie of hoorzitting voorbereiden en hier desgewenst bij aanwezig zijn. Om al dit werk goed te kunnen doen hebben we diverse specialisten in ons team. Dat zijn bijvoorbeeld een jurist, mensen met een bouwkundige achtergrond, collega’s die veel weten van hypotheken en verzekeringen en medewerkers met een sociaal-maatschappelijke focus. Dat is nodig, want de vragen die we krijgen zijn erg divers. De laatste collega die we net hebben binnengehaald komt uit de wereld van het Midden – en kleinbedrijf en zal ondersteuning gaan bieden aan MKB-ers. De ondernemers uit deze sector hebben vaak te maken met complexe situaties. Dat komt doordat hun bedrijfspand ook vaak hun woning is. Alles loopt dan door elkaar. Soms moeten ze tijdelijk elders wonen of hun bedrijfsactiviteiten verplaatsen. Buitengewoon ingewikkeld allemaal. Daar kom je als ondernemer in je eentje niet uit.”
Op de dag dat ik in Loppersum ben voor het gesprek met Ina Blink is er in de vroege ochtend een aardbeving geweest in Zeerijp. De kracht was 2.5 op de schaal van Richter. Dezelfde dag volgen er meer bevingen.
“Dat zorgt bij ons meteen voor extra bezoekers en telefoontjes,” zegt Ina. “We merken in ons werk dat gedupeerden heel verschillend reageren. We zien veel boosheid. De één is laconiek, een ander is boos en strijdvaardig. Sommigen hebben het punt bereikt dat ze het niet meer zien zitten om de strijd nog langer vol te houden. We worden met allerlei emoties geconfronteerd en die zijn soms heftig. Omdat we een team van professionals zijn weten we hoe we daar mee om moeten gaan. We verwijzen mensen ook wel door. Als het gaat om het schrijven van bezwaarschriften, zienswijzen e.d. dan moeten betrokkenen dat zelf doen, maar wij kunnen hen steunen. Op die manier kunnen we veel voor de Groningers doen.”
Doordat de toestroom van mensen die hulp vragen alleen maar is toegenomen is Stut-en-Steun noodgedwongen steeds efficiënter gaan werken.
“We hebben bijvoorbeeld een betere intake gerealiseerd. Dat is belangrijk om een goed ondersteuningstraject te kunnen uitzetten.” Ina Blink benadrukt dat Stut-en-Steun zich niet bezighoudt met beleidsmatige zaken. Als ik vraag naar de uitspraken over ‘Groningen’ van koning Willem Alexander in de laatste troonrede reageert ze terughoudend. “We moeten eerst maar eens zien wat die woorden betekenen. Het ligt niet op onze weg daar iets van te vinden. Dat hoort thuis bij de bestuurders. Wij zijn er voor de praktische ondersteuning.”
Om die praktische ondersteuning daadwerkelijk te kunnen bieden is het steunpunt in Loppersum alle werkdagen van de week geopend. De medewerkers van Stut-en-Steun willen wel graag dat er eerst een afspraak wordt gemaakt voordat men langs komt. Daarnaast is het de bedoeling om per 1 november, nu de gedwongen coronasluiting voorbij is, de inloopspreekuren weer op te starten in Uithuizen en Kolham. Onderzocht wordt nog of er ook in het Westerkwartier zo’n spreekuur georganiseerd zal worden.
Contact met Stut-en-Steun
Het kantoor van Stut-en-Steun is gevestigd in Loppersum aan de Molenweg 58a. Het team van Stut-en-Steun is bereikbaar op werkdagen tussen 09:00 en 17:00 uur via 050-2112044 en via welkom@stutensteun.nl. Voor meer informatie: www.stutensteun.nl.
Dit artikel verscheen eerder in de 18e GBB-krant.